Onze volkswijsheid kent het gezegde: als je van je paard valt, dan moet je er
meteen terug opstappen. Angst wordt minder of gaat over indien
je na een pijnlijke situatie meteen terug controle en veiligheid ervaart. Angst
wordt groter en breidt zich uit als we vertrekkende vanuit een
trauma gaan verbeelden wat nog allemaal misgelopen zou kunnen zijn. Ons
geheugennetwerk met de levendige voorstellingen neemt deze voorstelling
immers aan als "waar".
Iemand die angst heeft om met de trein te rijden, en toch een verplaatsing met de
trein wil doen, heeft veel meer angst op de momenten vóór
de treinrit dan wanneer hij op de trein zit. Zijn fantasieën en voorstellingen van
een treinrit zijn veel beangstigender dan een reële treinrit
en de informatie die hij of zij opneemt tijdens zo een rit.
Als je meteen terug op je paard stapt, en je blijft het te baas, dan maak je niet
zoveel voorstellingen rond wat er mis kan lopen. Je ervaart opnieuw controle en meesterschap.
Vaak komen getraumatiseerden gepland of ongepland in confrontatie met nieuwe ervaringen
die hen erg sterk herinneren aan de lastige gebeurtenissen, en geraken ze opnieuw overstuur.
De reële situaties en gebeurtenissen die ze dan meemaken worden verbonden met de aanwezige angst.
Het trauma verzacht hierbij niet maar groeit uit op nieuwe levensdomeinen. Flash-Backs, plotse
levendige beelden of geluiden van tijdens het trauma worden meer en meer uitgelokt (meer triggers).
Confrontatie met de lastige ervaringen blijkt soms de stress te verminderen, en soms vermeerderd
de stress of breidt ze zich uit naar andere levensdomeinen. Wetenschappers zeggen hier: traumaconfrontatie
is een noodzakelijke voorwaarde om tot traumaverwerking te komen maar niet voldoende. Wat bij de
confrontatie noodzakelijk is, is VEILIGHEID.
Wanneer cliënten zich in het hier en nu veilig blijven voelen, terwijl ze de confrontatie aangaan
met de lastige gebeurtenissen, wordt het mogelijk om af te leren wat hen voordien allemaal herinnerde
aan het trauma.
Nu pas ervaren ze dat de traumatische gebeurtenissen voorbij zijn (oef!).
Er komt een rustig en genuanceerd verhaal in de plaats van de overstelpende en dreigende emotionele
draaikolk. Alle aandacht en energie om maar niet aan het trauma herinnerd te worden komt nu vrij
en kan voor andere zaken gebruikt worden.
Cliënten ervaren na een veilige en grondige
traumaconfrontatie steeds weer vrijheid en opluchting.
De Morgen van zaterdag 5 januari 2013 (pagina 7-Wetenschap) brengt de vertaling van een artikel
uit The New York Times.
In dit artikel wordt beschreven hoe Nepalese kindsoldaten die met enthousiasme en blijheid na
de oorlog ontvangen worden door hun familie en dorpsgenoten
niet meer stress ervaren dan andere leeftijdsgenoten. De kindsoldaten die bij terugkeer afgewezen
en gestigmatiseerd worden door familie en dorpsgenoten
ontwikkelen wel post traumatische stress.
Ze herstellen zich in het waarnemen en voelen van veiligheid, erbij horen en gezonde controle.
De stress die aanvankelijk samenhing met trauma's wordt
achter gelaten. Zonder traumaconfrontatie je gevoel aan veiligheid, erbij horen, controle herwinnen
kan voldoende zijn. In een veilige therapeutische relatie
geeft traumaconfrontatie echter de zekerheid dat de trauma's voor de cliënt achter de rug zijn.
. . . lees verder: Ge(s)laagde traumaverwerking: trauma's verwerken doorheen verschillende lagen